Het bijzonder onderwijs is een onderwijsorganisatievorm in Nederland die door anderen dan de overheid bestuurd wordt. Vaak is dit een stichting of een vereniging. Particulieren, maar ook kerkelijke instanties, beginnen veelal een stichting of vereniging voor bijzonder onderwijs om een bepaalde levensbeschouwelijke, bijvoorbeeld godsdienstige, maatschappelijke of onderwijskundige, visie te kunnen vormgeven.

Het bijzonder onderwijs bestaat naast het openbaar onderwijs: onderwijs dat uitgaat van en bestuurd wordt door een overheid, vaak een gemeente. Bijzonder onderwijs wordt soms verward met speciaal onderwijs, onderwijs met speciale aandacht en voorzieningen voor leerlingen met leermoeilijkheden, zoals ziekte, handicaps.

Soorten bijzonder onderwijs

Er bestaan twee soorten bijzonder onderwijs, het confessioneel en het algemeen bijzonder onderwijs. Onder het confessionele bijzonder onderwijs vallen alle onderwijssoorten met een religieuze of levensbeschouwelijke inslag. Het algemeen bijzonder onderwijs bestaat uit onderwijs dat is gebaseerd op een specifieke onderwijskundige methode.